Melanoom kan een agressieve vorm van huidkanker zijn die ontstaat vanuit pigmentcellen die melanocyten worden genoemd. Pigmentcellen bevinden zich in het gehele lichaam maar vooral in de opperhuid. In een moedervlek liggen deze pigmentcellen dicht bij elkaar. Veelal ontstaat een melanoom uit een moedervlek die ongeremd pigmentcellen gaat delen. De moedervlek verandert bijvoorbeeld in dikte of in kleur, kan gaan bloeden, jeuken of doet pijn. Melanocyten produceren melanine, deze stof zorgt voor verkleuring van de huid als deze wordt blootgesteld aan ultraviolet (UV) straling (afkomstig van zonlicht of zonnebank).
Een melanoom heeft de neiging relatief snel uit te zaaien en is daarom de meest levensbedreigende vorm van huidkanker. Per jaar wordt in Nederland zo’n 7000 keer een melanoom vastgesteld. Jaarlijks overlijden ongeveer 900 mensen aan deze vorm van huidkanker.
Melanoomcentrum
Er zijn in Nederland 14 melanoomcentra. Deze centra hebben de bevoegdheid om patiënten met uitgezaaid (gemetastaseerd) melanoom te behandelen. Isala is één van deze centra. Hier werken dermatologen, chirurgen en internist-oncologen samen om voor elke patiënt een op maat gemaakt behandelplan te maken. Zo werken Isala Dermatologisch centrum en Isala Oncologisch centrum samen om deze groep patiënten de beste behandeling te geven.
Zorgpad Melanoom
De behandeling van melanomen bestaat uit verschillende stappen. U krijgt tijdens uw behandeling met verschillende behandelaars en afdelingen te maken. Dit behandeltraject noemen wij een zorgpad.
U bent door uw huisarts verwezen met een verdachte plek. De huisarts zal u over het algemeen verwijzen naar de polikliniek Dermatologie. De planners en/of dermatoloog bekijken uw verwijzing en plannen een afspraak met u in.
De dermatoloog controleert de huid op afwijkingen. Dit gebeurt met het blote oog, maar ook met behulp van een dermatoscoop. Dit is een vergrootglas met lichtbron waarmee wat dieper in de huid gekeken kan worden. Er zijn structuren te zien die met het blote oog niet zichtbaar zijn.
Als de dermatoloog vermoedt dat het om een melanoom gaat, haalt de dermatoloog deze in de meeste gevallen op (zeer) korte termijn weg door middel van een chirurgische ingreep onder lokale verdoving. De patholoog kijkt dan vervolgens onder de microscoop naar de weggesneden verdachte plek om te bepalen of het daadwerkelijk om een melanoom gaat. De patholoog zal het melanoom ook verder classificeren.
Afhankelijk van het type melanoom kan het zijn dat er aanvullend onderzoek gedaan wordt naar de lymfeklieren. Dit doen wij met de schildwachtklierprocedure (sentinel node procedure). Hiermee kijken wij of het melanoom verspreid is naar de dichtstbijzijnde lymfklier(en). Hiervoor wordt u geopereerd door een oncologisch chirurg.
In het MDO (multidisciplinair overleg) bespreken wij wekelijks de uitslagen van patiënten met melanoom besproken. Het doel van dit overleg is om per patiënt een passende vervolgbehandeling te bepalen. Bij dit overleg zijn aanwezig: oncologisch chirurg, internist oncoloog, dermatoloog, plastisch chirurg, radiotherapeut, patholoog, radioloog en nucleair geneeskundige. Ook zijn de physician assistant/verpleegkundig specialist van het melanoom zorgpad aanwezig. Afhankelijk van de uitbreiding van het melanoom maken wij voor u een behandelplan op maat.
Mochten er naast de schildwachtklier nog meer uitzaaiingen gevonden worden in een van de lymfeklieren dan kan het zijn dat deze lymfklieren in de oksel of lies verwijderd moeten worden.
Na behandeling kan het zijn dat u eenmalig voor nacontrole komt en daarna over gaat op zelfcontrole. Bij sommige melanomen is het belangrijk dat u vijf jaar onder controle blijft. Is bij u een melanoom verwijderd? Controleer dan regelmatig uw huid en lymfeklieren. In deze folder leest u hoe u dat doet.
Tijdens dit traject krijgt u begeleiding door de physician assistant of verpleegkundig specialist van het melanoom zorgpad. Zij zijn gespecialiseerd in de zorg van patiënten met meanoom.
Is er bij u een uitzaaiing aangetroffen waarvoor u behandeld moet worden? Uw internist oncoloog bespreekt met u de mogelijkheden.
Bij uitzaaiingen van het melanoom bestaan twee verschillende mogelijkheden van behandeling:
Nederland is één van de koplopers in Europa qua aantal huidkankerpatiënten. Jaarlijks horen ongeveer 55.000 Nederlanders dat ze huidkanker hebben. Tien jaar geleden waren dit er nog 34.000. 'Het aantal mensen met huidkanker neemt flink toe’, vertelt dermatoloog Jorrit Terra. ‘Gelukkig betreft het overgrote deel, zo’n negentig procent, basaalcelcarcinomen en plaveiselcarcinomen. Vormen van huidkanker die in vrijwel alle gevallen goed te behandelen zijn.'
'Onverstandig zongedrag is nog altijd de grootste veroorzaker. Nederlanders gaan vaker op vakantie naar de zon, waar we onze bleke winterhuidjes volop blootstellen aan de zon met hoge UV-kracht. Dat is ongeveer het slechts wat je je huid kunt aandoen.'
Huidkanker staat in de top drie van kankers bij jongeren. En melanoom is de snelst stijgende kanker in de leeftijdsgroep 30-60 jaar, vooral bij vrouwen onder de 40 jaar.
Meer lezen?
‘Het was me nooit opgevallen, dat plekje op m’n oor. En ik heb ook nooit iets gevoeld. Wat dat betreft hoef ik mezelf niet te verwijten dat ik iets heb genegeerd.’ Puur toevallig ontdekte de huisarts van Marijne de kennelijk wat merkwaardig uitziende moedervlek van 7 millimeter doorsnee, toen ze voor heel iets anders kwam. Lees het verhaal van Marijne Timmer.
Het is altijd belangrijk om goed voor uzelf te zorgen. Wordt u binnenkort opgenomen bij Isala? Dan kan extra bewegen uw lichaam nog meer versterken, zodat u sneller herstelt van uw operatie. Want, een goed begin is het halve werk!
Deze website plaatst functionele en analytische cookies, waarmee we onze site optimaliseren en gebruiksvriendelijker maken. Klik op Instellingen om uw voorkeuren aan te geven.
