Contact
  1. 6681-Borstkanker (PID): H2 Borstkanker onderzoeken

Patiënten Informatie Dossier

Hier leest u meer over de borsten, hoe borstkanker ontstaat en welke (vervolg)onderzoeken u kunt doorlopen.

Wat is kanker?

Ons lichaam bestaat uit miljarden cellen. Deze cellen delen zich. Tijdens dit proces kunnen er fouten ontstaan. Meestal zorgen reparatiegenen dat de fout hersteld wordt. Maar soms werkt dat beschermingssysteem niet. Als er in een cel meerdere fouten zitten, kan de cel ongecontroleerd gaan delen. Zo kan een kwaadaardige tumor (= kanker) ontstaan.

Screenshot wat is kanker

Bekijk hier een filmpje en krijg uitleg over wat kanker is.

Wat is borstkanker?

Bij borstkanker is er een kwaadaardige tumor in de borst ontstaan. Borstkanker ontstaat geleidelijk. Het kan jaren duren van het ontstaan totdat een tumor zichtbaar of voelbaar is. Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen in Nederland. Per jaar wordt bij ongeveer 15.000 vrouwen borstkanker vastgesteld. Dit betekent dat één op de zeven vrouwen ooit in haar leven borstkanker krijgt. Ongeveer 100 mannen per jaar krijgen in Nederland borstkanker.

Borstkanker screenshot Indiveo
Bekijk onze voorlichtingsfilm over wat borstkanker is

Hoe is de borst opgebouwd?

  • melkklieren;
  • melkgangen, die de melkklieren en de tepel met elkaar verbinden;
  • vet- en bindweefsel, omringt de melkklieren en de melkgangen;
  • bloed- en lymfevaten.

Medische illustratie van de borst

Afbeelding 1: zijaanzicht van de borst.

Vormen van borstkanker

Er zijn verschillende soorten borstkanker. De twee meestvoorkomende soorten zijn:

  • het ductaal carcinoom
  • lobulair carcinoom.

Het ductaal carcinoom groeit vanuit de melkgangen. Het lobulair carcinoom groeit vanuit de melkklier. Verder komen er ook nog zeldzame vormen van borstkanker voor. Daarnaast kan een gedeelte van het borstklierweefsel al wel veranderd zijn, maar is het nog geen kanker. Dat wordt het voorstadium van borstkanker genoemd (DCIS of LCIS).

Weefsel onderzoeken

De patholoog onderzoekt weggenomen tumorweefsel. Dit weefsel kan weggehaald zijn via een biopt of tijdens een operatie. De patholoog onderzoekt het weefsel om meer te weten te komen over de kankercellen en hoe ze zich gedragen. Deze informatie is belangrijk om de juiste behandeling te bepalen. Het kan gaan om:

Hormoongevoelige kanker

De borstkankercellen hebben dan vrouwelijke hormonen nodig om te groeien. Op de wand van de kankercellen zitten plaatsen (receptoren), waar deze hormonen zich kunnen vasthechten. De hormonen stimuleren dan de groei en deling van de borstkankercel. Bij ongeveer 80% van de mensen met borstkanker komt deze hormoonreceptor voor op de tumor.

Her2-neu-positieve kanker

Dit houdt in dat bepaalde eiwitten op de wand van de borstkankercellen voorkomen. Ongeveer 12% tot 15% van de mensen met borstkanker heeft een overmaat van deze eiwitten op de celwand. De tumor wordt dan Her2-neu-positief genoemd. Via deze overmaat van eiwitten worden groeiprikkels aan de cel doorgegeven. Er is daardoor extra stimulering tot deling en groei van de borstkankercellen.

Triple negatieve kanker

Als er op de borstkankercellen geen hormoonreceptoren of Her2-neu eiwitten worden gevonden, noemen we dit een triple negatieve borstkanker.

Onderzoeken

Na de diagnose borstkanker kunnen aanvullende onderzoeken nodig zijn om de juiste behandeling te bepalen. Of dit bij u het geval is, bespreekt uw arts/regieverpleegkundige met u. De volgende onderzoeken kunnen plaatsvinden:

Echogeleid mammabiopt

Een punctie met een dunne naald (cytologische punctie) geeft soms onvoldoende informatie over de kenmerken van de tumor. Dan kan een echogeleid mammabiopt nodig zijn. Dit onderzoek verloopt ongeveer hetzelfde als bij een punctie. De huid wordt voor een mammabiopt wel verdoofd, omdat er een klein sneetje in de huid gemaakt wordt en er met een dikkere naald geprikt wordt, dan bij een punctie. Met deze naald kunnen stukjes weefsel uit de tumor weggenomen worden. Deze worden daarna onderzocht door de patholoog. De uitslag hiervan duurt een week en krijgt u van uw behandelend arts.

MRI

Een MRI kan meer duidelijkheid geven over de uitgebreidheid van de afwijking in uw borst. Bij dit onderzoek worden altijd beide borsten afgebeeld. Een MRI is een zeer sensitief onderzoek. Dat wil zeggen dat het een heel gevoelig onderzoek is om afwijkingen in de borst vast te stellen. Dat betekent ook dat er best vaak extra afwijkingen gezien worden die meestal goedaardig en soms kwaadaardig zijn. Wanneer nieuwe afwijkingen worden gezien, kan er dus opnieuw een echografie nodig zijn en eventueel een punctie.

PET/CT-scan

Een PET/CT-scan kan gedaan worden om het hele lichaam te onderzoeken op eventuele uitzaaiingen. Dit gebeurt alleen bij een bepaalde mate van uitgebreidheid van de borstkanker of wanneer er specifieke klachten zijn.

Botscan

Met een botscan kunnen afwijkingen van het skelet worden opgespoord.

Erfelijkheidsonderzoek

Bij ongeveer 5 tot 10% van de mensen met borstkanker is een erfelijke aanleg de oorzaak van de ziekte. Die aanleg is een gevolg van een mutatie in het erfelijk materiaal. De belangrijkste erfelijke oorzaak voor borstkanker is een aanleg in het BRCA1-gen of het BRCA2-gen. Deze aanleg geeft een sterk verhoogd risico op borstkanker en zorgt ook voor een verhoogd risico op eierstokkanker.

Als er sprake is van een erfelijke aanleg wordt borstkanker vaak al jong, voor het 50e levensjaar, vastgesteld. Meestal hebben ook verschillende directe familieleden (moeder, zussen) in verschillende generaties borstkanker (gehad). Er wordt altijd onderzoek gedaan naar een erfelijke aanleg als u, borstkanker heeft gekregen op jonge leeftijd (bijvoorbeeld onder de 40 jaar);

Ook triple negatieve borstkanker kan een aanwijzing zijn voor een erfelijke oorzaak. Ook als er eierstokkanker in de familie voorkomt, kan dit verband houden met erfelijke borstkanker. Nog niet alle erfelijke oorzaken van borstkanker zijn bekend. Als er geen aanleg wordt gevonden bij erfelijkheidsonderzoek maar toch veel vrouwen in de familie borstkanker hebben gekregen, wordt gesproken van familiaire borstkanker.

Medisch wetenschappelijk onderzoek

Om de behandelingen tegen kanker steeds beter te maken is medisch-wetenschappelijk onderzoek nodig. Zonder medisch wetenschappelijk onderzoek kunnen wij de bestaande kennis over borstkanker en de behandeling daarvan niet uitbreiden.
Ook u kunt gevraagd worden om deel te nemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Als dit gebeurt, vertellen uw arts en regieverpleegkundige u precies wat dit onderzoek inhoudt. Ook krijgt u hierover dan informatie op papier mee naar huis. Tijdens dit gesprek worden ook de mogelijke voor- en nadelen van deelname aan het onderzoek met u besproken. Daarna beslist u zelf of u wel of niet wilt deelnemen aan het onderzoek.

Doel

Veel medisch-wetenschappelijke onderzoeken hebben als doel het ontwikkelen van betere of veiligere behandelingen. Daarnaast wordt er ook onderzoek gedaan naar hoe patiënten met kanker het beste ondersteund en begeleid kunnen worden tijdens hun ziekteproces.

Deelname aan een studie is altijd op vrijwillige basis. Ook als u deelneemt aan een behandeling in onderzoeksverband kunt u zich op elk moment terugtrekken.
Kiest u ervoor om niet mee te werken aan een onderzoek, dan heeft dit geen gevolgen voor uw behandeling.

Laatst gewijzigd 26 januari 2024 / 6681 / P