Behandelwijzer chemotherapie (PID): H5 Beschermende maatregelen Behandelwijzer chemotherapie (PID): H5 Beschermende maatregelen

Patiënten Informatie Dossier

Direct contact

Onder direct contact verstaan we:

• huidcontact met het (opgeloste) middel;
• contact met uw uitscheidingsproducten. Hierin kunnen resten van bepaalde cytostatica voorkomen.

• Het is nog onvoldoende bekend of, en hoeveel cytostatica opgenomen worden in het sperma of het slijmvlies van de vagina. Gebruik daarom, gedurende de risicoperiode, bij seksueel contact, een condoom wanneer u alle risico’s wilt uitsluiten.

Hoeveel dagen uw uitscheidingsproducten resten van cytostatica kunnen bevatten, staat in hoofdstuk 4.

Een verpleegkundige zal beschermende maatregelen nemen als er direct contact kan zijn met cytostatica. Zij doet dan bijvoorbeeld handschoenen aan bij het verwijderen van het infuus of het omgaan met uitscheidingsproducten. Soms trekt de verpleegkundige ook een overschort aan. Krijgt u thuis hulp via de thuiszorg? Vertel degene die u verzorgt ook dat u behandeld wordt met chemotherapie.

Voor familie en hulpverleners die u verzorgen

• Draag bij het opruimen van urine, ontlasting of braaksel, of beddengoed wat in aanraking is gekomen met uitscheidingsproducten, wegwerphandschoenen. Gebruik deze eenmalig. Gebruik bij spat-/spettergevaar een schort. Na afloop handen wassen met water en zeep.

• De gebruikte handschoenen en eventuele schort mogen bij het gewone afval.
• Was bij mogelijk contact met urine, ontlasting of braaksel goed uw handen met water en zeep.

Volgende adviezen zijn belangrijk

Cytostaticatabletten

Krijgt u chemotherapie in tabletvorm? Dan gelden de volgende adviezen:

• Neem de tabletten in zijn geheel in met voldoende water. Breek de tabletten niet. Als het niet lukt om de tabletten in te nemen/door te slikken, neem dan contact op met de verpleegkundige.
• Was na het innemen van de tabletten uw handen.
• Gooi het verpakkingsmateriaal van de tabletten in een afgesloten zakje bij het gewone afval.
• Helpt iemand u bij het innemen van de medicijnen? Dan is het verstandig dat diegene wegwerphandschoenen draagt.

Urine en ontlasting

U kunt gewoon naar de wc gaan. Alle uitscheidingsproducten kunnen en mogen via het riool worden afgevoerd. Het is wel belangrijk om de verspreiding van cytostatica zoveel mogelijk tegen te gaan, door spetteren en knoeien te voorkomen. Volg deze adviezen:

• Wij raden mannen aan om zittend te plassen. Dit veroorzaakt minder spatten.
• Druppels urine kunt u deppend en met droog wc-papier van de toiletbril verwijderen.
• Spoel het toilet na gebruik altijd twee keer door met het wc-deksel gesloten. Gebruik hierbij niet de waterbesparende knop.
• Was uw handen als u naar het toilet bent geweest.
• Als u geholpen wordt bij het afvegen, moet diegene die u helpt handschoenen dragen en na de handeling haar/zijn handen wassen.
• Ga als het even kan gewoon naar de wc in plaats van een po of urinaal (plasfles) te gebruiken. Gebruikt u toch een po of urinaal, leeg deze dan na ieder gebruik voorzichtig in het toilet. Voorkom hierbij spetteren en wendt uw gezicht af. Spoel het toilet vervolgens twee keer door met gesloten deksel. Spoel de po of het urinaal om met koud water en reinig hem daarna met een allesreiniger. Gebruik keukenrol om de po of het urinaal af te drogen.
• Reinig het toilet dagelijks met allesreiniger. Gebruik geen chloor/bleek. 
• Heeft u een stoma, dan is het het beste om deze zelf te verzorgen. Volg bij het legen van het stomazakje in het toilet, de adviezen die hierboven over het doorspoelen staan. 
• Heeft u een (urine)katheter/opvangzak? Dan is het het beste om deze zelf te verzorgen. Wissel de (urine)opvangzak als deze bijna vol is in zijn geheel. Als u de zak leeg laat lopen, zorg dan dat het niet spettert en wendt uw gezicht af. Laat de urine langs de zijkant aan de binnenkant van het toilet lopen.
• Als u een weekzak gebruikt, dan gaat u over op een dagzak. U geeft dit door bij uw leverancier. Een extra machtiging is hiervoor niet nodig. Voorkom bij het wisselen van de opvangzak lekkage vanuit de katheter. De (urine)opvangzak doet u in een extra plastic zak en gooit u daarna met het huisvuil weg. 

Overgeven (braken)

• Geef zo mogelijk over in het toilet, een bakje of een emmer.
• Doe een pedaalemmerzakje in de emmer waarin u eventueel moet braken. Dit kunt u na het overgeven dichtgeknoopt bij het gewone afval doen.
• Spoel het braaksel (indien nodig) voorzichtig door het toilet. Probeer spatten te voorkomen. Bij spatten deppend droogmaken met droog toiletpapier. Het toilet twee keer doorspoelen met gesloten deksel.
• Spoel de emmer of de bak met koud water af en maak hem daarna schoon met allesreiniger. Droog af met keukenrol.

Zweet en speeksel

• De resten van cytostatica in speeksel zijn zo klein, dat knuffelen (ook van kleine kinderen) en zoenen geen enkel risico met zich meebrengt.
• Voor zweet geldt, dat alleen als kleding of beddengoed echt nat is, het wasgoed apart gewassen moet worden.

Kleding en beddengoed

• Spoel het besmette wasgoed eerst in de wasmachine met een voorwasprogramma. Hierna kunt u het wasprogramma kiezen dat geschikt is voor de kleding.
• Was het besmette wasgoed apart van ander wasgoed.
• Als het niet mogelijk is de kleding onmiddellijk in de wasmachine te stoppen, dan kunt u het wasgoed in een goed afgesloten plastic zak bewaren.
• Was na contact met het wasgoed goed de handen.

Afval

• Katheterzakken, stomamateriaal, handschoenen, schorten en andere materialen die (mogelijk) besmet zijn door uitscheidingsproducten, kunnen in een extra plastic zak bij het gewone huisvuil.